Muzeum Indiańskie Sat-Okha - Indianina żołnierza AK

Muzeum Indiańskie im. SAT-OKHA, miejsce warte odwiedzenia.

Podczas jednej z moim turystyczno-krajoznawczych eskapad trafiłam do Wymysłowa. Poza podjęciem kesza odwiedziłam wyjątkowe muzeum poświęcone Indianinowi żołnierzowi AK.

Z Wymysłowem koło Tucholi  związany był Sat-Okh - Długie Pióro - Stanisław Supłatowicz dzięki niemu powstało w tym miejscu Muzeum Indian Północnoamerykańskich imienia Sat-Okha.

Jak to możliwe, że żołnierz AK był Indianinem?
Życiorys Stanisława Supłatowicza mógłby stać się podstawą do napisania nie jednego filowego scenariusza. Na jego drodze życia znalazło się wiele zwrotów akcji, m.in. II Wojna Światowa, choć Sat-Okh - Długie Pióro urodził się ok. 15 kwietnia 1920 w Kanadzie. 

Był synem Polki, nauczycielki i uciekinierki z Syberii, Stanisławy Supłatowicz, oraz Leoo-Karko-Ono-Ma (Wysokiego Orła) - Indianina, wojennego wodza plemienia Shawnee (Szawanezów, Szaunisów). Mama w związku z represjami carskimi zesłana została przez Rosjan na Sybir w 1905 roku. Udało jej się uciec w 1917 roku. Po wielu dniach marszu w ciężkich mroźnych warunkach przez Cieśninę Beringa dotarła na Alaskę i dalej do Kanady. Ledwo żywą kobietę uratowali Indianie. Stanisława Supłatowicz została przyjęta do plemienia i przybrała imię Ta-Wach (Biały Obłok), w końcu poślubiła syna wodza. Z tego związku urodziła się trójka dzieci, a najmłodszym był właśnie Sat-Okh.

Gdy pojawiła się możliwość powrotu Stanisława zapragnęła odwiedzić Polskę i załatwić swoje majątkowe sprawy. W wyprawie towarzyszył jej syn, który musiał przyjąć polskie imię i nazwisko. Tak stał się Sat-Okh Stanisławem Supłatowiczem. Jednak w papierach nie pojawiła się wzmianka o jego Indiańskim pochodzeniu, matko zrobiła to z troski o syna. Do kraju przyjechali na krótko (tak myśleli), po załatwieniu spraw mieli wracać, bilety powrotne były kupione. Do Kanady jednak już nie wrócili, w Polsce zastał ich wybuch II Wojny Światowej.

W 1940 Stanisława aresztowało w Radomiu gestapo, po ciężkich przesłuchaniach jako nieczystego rasowo skierowano go do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Sprytny i zręczny uciekł z transportu w 1942 r. Po roku ukrywania w 1943 wstąpił do AK tam występował pod pseudonimami  Kozak, Ren. W AK prowadził działania dywersyjne, wykorzystywał swoje umiejętności zdobyte na polowaniach w Kanadzie. Po wojnie szykanowany w PRL, wcielony do Marynarki Wojennej gdzie był jednym z niewielu, którzy potrafili podpłynąć i rozbroić miny wodne. W Gdańsku założył rodzinę, tam zmarł 3 lipca 2003.

Pisał książki o swych wspomnieniach, a także dotyczące kultury, obyczajów Indiańskich
"Ziemia słonych skał" ( 1958 ), "Biały mustang" (1959), "Powstanie człowieka" (1981), "Fort nad Athabaską" (1985), "Głos prerii" (1990), "Tajemnica Rzeki Bobrów" (1996), "Serce Chippewaya" (1999), "Walczący Lenapa" (2001).

Muzeum
Powstało w 2000 roku z inicjatywy Sat-Okha i osób zaangażowanych w Polski Ruch Przyjaciół Indian. Wyjątkowy zbiór prezentuje życie codzienne i duchowe Indian, w ekspozycji w tipi odnaleźć można przedmioty użytkowe, barwne stroje, regalia, akcesoria wojenne i obrzędowe.

KONTAKT Z MUZEUM : Dworek Wymysłowo, Czesława i Jan Kłodzińscy, Wymysłowo 1, 89-500 Tuchola, tel. ( 52 ) 334 32 19, e-mail:paradizo@borytucholskie.pl

Bez wątpienia jest to miejsce do którego warto trafić na dłużej, a nie tylko by łyknąć kesza i w drogę.

Wpis inspirowany wizytą w Wymysłowie i materiałami zgromadzonymi na stornach Dworku (http://www.huuskaluta.com.pl/sat_okh/)